İmza, kişinin kimliğin belirleyen temel unsurlardan bir olmakla birlikte imza ile ile işlem yaparız, borç altına gireriz, yükümlülüklerimizden kurtuluruz, taahhüt ederiz vb. çeşitli faaliyetlerde bulunuruz. Bu özelliği nedeniyle hukuki anlamda büyük önem taşıyan imza inceleme, ceza ve hukuk davaları açısından büyük önem taşımakta ve imza incelemenin nasıl yapılması gerektiği kanunlarla belirlenmiştir.  Zira imza incelemeleri sadece sahtecilik ya da imza inkârı konularında değil, ceza hukukunu ilgilendiren çeşitli alanlarda da adli birimlere yardımcı olmaktadır.

sahte imza inceleme
sahte imza karşılaştırma tablosu

İmza sahteciliği konusunda son yıllarda gözle görülür bir artış meydana gelmiştir. Özellikle sosyo-ekonomik durumda meydana gelen değişiklikler insanları, imza sahteciliğine yönlendirmiştir. Bütün suç türlerinde olduğu gibi imza sahteciliği konusunda da imza incelemesi yapılırken dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. İmza sahteciliği, suç olmasının ötesinde Türk Ceza Kanunu’nda kamu güvenliğine karşı suçlar kapsamında yer almakta olup resmi evrakta sahtecilik ve özel evrakta sahtecilik gibi suçların da alt kırılımında yer almaktadır.

İmza sahteciliğinin ülkemizde en sık karşılaşılan sahtecilik türlerinden bir olmasının en önemli nedenlerinden bir imzanın belli bir kurala bağlanmamasıdır. Hem Soyadı Kanunu’nda hem Türk Ticaret Kanunu’nda hem de diğer kanunlarda farklı şekillerde kabul edilmektedir. Her türlü şekil ve çizginin imza olarak kabul edildiği ülkemizde, üstünden kopya, bakarak kopya, serbest taklit, pul transferi (nakli), bilgisayar yardımıyla oluşturulan sahte imzalar ve uydurma imzalar olmak üzere altı farklı şekilde imza sahteciliği yapılmaktadır.

Belge sahteciliğinde bir kişiye ait imza kötü niyetli olan başka kişi tarafından taklit edilerek ya da farklı teknikler kullanılarak oluşturulabilmektedir. Bu durumda fiziki ve hukuki anlamda iki farklı kişinin varlığı söz konusu olmaktadır. İmza incelemelerinde söz konusu kişiler arasından imzanın kime ait olduğu bulunmaya çalışılmaktadır. Bunun dışında imza sahibi kötü niyetli davranarak gelecekte kendisini yükümlülükten kurtarmak için belge üzerinde kendi orijinal imzası yerine inkar kastıyla farklı bir imza formu kullanması yoluyla da imza sahteciliğini gerçekleştirmektedir. Bu durumda da imza formunun elinden çıktığı öne sürülen kişiye gerçekte ait olup olmadığı araştırılmaktadır.

İmzanın belge inceleme cihazı ile alınan görüntüsü
İmzanın belge inceleme cihazı ile alınan görüntüsü

Belge sahteciliklerinde olduğu gibi imza sahteciliği tespitinde kullanılan yöntemler, teknolojinin gelişmesi ile çeşitlenmiş ve buna paralel olarak doğruya ulaşma sayısı ve kalitesi artmıştır. İnceleme konusu sahte belgeler öncelikle görsel olarak büyüteç yardımı ile değerlendirilir. Görsel incelemenin yanı sıra ultraviyole, infrared, infrared lüminesans, yansıtıcı ve transmitted gibi çeşitli ışık kaynakları, renkli filtreler ve milimetrik tabla ve fotoğraflama gibi belge inceleme tekniklerini bünyesinde barındıran bilgisayar destekli cihazlar da belge inceleme alanında kullanılmaktadır.  Adli belge inceleme alanında önemli problemlerden biri olan belge sahteciliklerinin tespit edilmesi için bilgisayar destekli cihazlar kullanılmaktadır.

Sahte imza gerçeğinden o kadar uzaktır ki ilk bakışta genel görünümü itibarıyla kendini ele verir. Ancak, bu imzaların sahte olduğuna dair delil gerektiğinde imza inceleme uzmanına gönderilmektedir. Öte yandan profesyonelce atılmış sahte imzaların sahteliğinin tespiti çeşitli araç gereçlerle yapılacak detay incelemesiyle anlaşılmaktadır. Sahte imzaların hangi yöntemle atıldıkları ve sahte olarak atılan bu imzaların hangi yöntemle tespit edileceği büyük önem taşımaktadır.  Çünkü her bir yöntemin kendine ait sahtelik özellikleri vardır. Bu sebeple sahte imzaların incelenmesinde her bir yöntemin ayrı ayrı ele alınması gerekmektedir.

İmzalarda görülen farklı karakteristik özellikler, imzaların farklı kişilere tarafından atıldıkları kanaatini oluşturabilir ancak imza inceleme uzmanı tarafından yapılan incelemede imzalar arasındaki farklılıkların kişilerin kendi imzalarında görülen doğal varyasyonlar olup olmadığı tespit edilmelidir. Şüpheli imzalar ile imzanın adına atılı bulunduğu şahsın bilinen mukayese imzaları arasında genel şekil itibariyle benzerliklerin yanı sıra bazı unsurlar itibariyle de farklılıklar da var olabilmektedir.

İmza inceleme uzmanı, şüpheliye ait bol miktarda imzayı inceleyerek, bu varyasyonların kişinin bilinen imzaları arasında da bulunup bulunmadığını tespit etmektedir. Bu nedenle de imza inceleme uzmanı olmayan kişiler, inceleme konusu imzalar ile mukayese imzalar arasında görülen benzerlikler veya birtakım farklılıklardan hareketle imzaların aynı veya farklı şahıslara ait olduğu sonucunu ortaya çıkarabilir ve hatalı karar verilmesine neden olabilmektedir.

DAHA DETAYLI BİLGİ ALMAK İÇİN BİZİ ARAYABİLİRSİNİZ. 

Diğer Makaleler