Davanın çözümü için ilgili hakimin bilirkişi ataması yapmasına imkan tanınmıştır. Davanın çözümünde teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren hallerde görüşüne başvurulan üçüncü kişiye bilirkişi denilmektedir. Bilirkişi, görüşüne başvurulan konu hakkında özel ve teknik bilgisine dayanılarak inceleme yapmakta ve kanaatini bilirkişi raporu şeklinde sunmaktadır. Başka bir ifade ile bilirkişi, sahip olduğu teknik bilgileri ya da uzmanlık gerektiren konularla ilgili bilgilerini yargılama sürecine bilirkişi raporu şeklinde dahil etmektedir.
Bilirkişi raporu, genelde üç nüsha olarak mahkemeye sunulmaktadır. Mahkemeye sunulan bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmektedir. Tarafların bilirkişi raporuna itirazları var ise itirazlarını iki hafta içerisinde mahkemeye sunmaları zorunludur. Bilirkişi raporuna karşı tarafların bilirkişi raporunun kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde itiraz haklar vardır.
Bir hukuksal ihtilafın çözümünde hukuk bilgisine dayanılarak çözümleme olaya uygulanacak hukuk kuralını bulma yetkisi ve görevi hakime aittir. Anayasaya yargı yetkisinin bağımsız mahkemelere ait olduğunu belirtmiştir. Ancak, hakimin bir hukuksal ihtilafın hukuk bilgisine dayanılarak çözülebilmesi, yani olaya hangi hukuk kuralının uygulanabileceğini anlayabilmesi için, uyuşmazlık konusu olayın niteliğinin ortaya konulması hakkında uzmanlık gerektiren özel veya teknik bazı bilgilere gereksinim duyulmaktadır. Bu ihtiyaçlar nedeniyle bunları dikkate alan yasa koyucular yargıca, teknik veya özel bilgiyi gerektiren hususlarda bilirkişiye müracaat yetkisi vermektedir.
5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunun 67/6 maddesine göre Cumhuriyet Savcısı, katılan, vekili, şüpheli veya sanık, müdafii veya kanunî temsilci, yargılama konusu olayla ilgili olarak veya bilirkişi raporunun hazırlanmasında değerlendirilmek üzere ya da bilirkişi raporu hakkında, uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Sadece bu nedenle ayrıca süre istenemez. Bir davada tahlili hakim tarafından bilinmeyen özel ve teknik bilgiyi icap ettiren durumlarda oy ve görüşüne başvurulan üçüncü kişiye veya kişilere bilirkişi denilmektedir.
Bilirkişi, görüşüne başvurulan husus hakkında, özel ve teknik bilgisine dayanılarak inceleme yapar ve vardığı sonuçları mahkemeye bildirmektedir. Başka bir ifade ile, bilirkişi sahip olduğu uzmanlık alanı ile mahkemeye yardımcı olmaktadır. Bilirkişi incelemesinde dava ile ilgili olarak çözümü hakimler tarafından bilinmeyen özel ve teknik bilgisinin gerekli olduğu durumlarda müracaat edilmektedir. Başka bir ifade ile, hakimin teknik ve özel bilgisinin yeterli olmadığı hallerde, bilirkişi, yargıca yardımcı olmaktadır.
Bilirkişi raporu, takdiri deliller arasında sayılmış olup, mahkeme hakimi bilirkişi raporu ile bağlı değildir. Dava dosyasındaki diğer deliller gibi bilirkişi raporunun takdiri de mahkemenin takdirine bırakılmıştır. Ancak hakimler, çözümü uzmanlığı, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde bilirkişiye başvurdukları için genellikle kararlarını da bilirkişi raporlarına dayandırmaktadır.
Bilirkişi raporu, gerçeği yansıtmıyorsa böyle bir durumda raporun gerçeği yansıtmadığını düşünen taraf 5271 sayılı kanunun 67/6. maddesi gereğince uzmanından bilimsel mütalaa alma hakkına sahiptir. Hatta uzman görüşünün bilirkişi raporundan önce bilirkişinin değerlendirmesine sunulmak üzere veya bilirkişi raporundan sonra, bilirkişi raporundaki hata ve çelişkileri ortaya koymak amacıyla alınması mümkündür. İsteyen taraf, konusunda uzman bilirkişiden dava konusu olayla ilgili olarak uzman görüşü alarak, raporu dava dosyasına delil olarak sunmaktadır. Mahkemenin görevlendirmiş olduğu bilirkişi raporu ile tarafların kendi seçecekleri herhangi bir uzmandan aldıkları uzman görüşü arasında hiçbir fark bulunmamaktadır. Zira her ikisi de mahkeme nazarında takdiri deliller arasında yer almaktadır. Mahkemenin görevlendirdiği bilirkişinin ücreti hakimin takdir yetkisindedir. Uzman görüşü için ödenen ücret ise uzman mütalaasını alan taraf karşılamaktadır. Siz de Uzman Görüşü hakkında bilgi almak için bizi arayabilirsiniz.
DAHA DETAYLI BİLGİ ALMAK İÇİN BİZİ ARAYABİLİRSİNİZ.
