İmza incelemelerinde dikkat edilmesi gereken husus gerek şüpheli gerekse örnek imzaların fotokopi olmamasıdır. Yazı ve imza incelemelerinde genel kural, incelenecek yazı ya da imzayı ihtiva eden belgenin aslına ulaşmak mümkün olmadığı taktirde kaliteli bir fotokopi üzerinden karşılaştırma yapılabileceğidir. Bu da ancak orijinal belgeden doğrudan çekilecek fotokopi olabilir. Fotokopinin fotokopisi asla kullanılmamalıdır.
Fotokopi üzerinden yapılacak imza incelemesi, çoğu olayda kişisel harf formlarını, harfler arasındaki bağlantıları ve genel görünümü gösterebilir. Fakat, basınç, hız, kalem kaldırma, yazı vasıtasının pozisyonu , çizgilerin başlangıç ve bitiş noktası ve gidiş yönü ve diğer önemli delilleri tesbit edebilmek mümkün değildir.
Bilirkişi tarafından yapılan imza incelemelerinde, harf şekilleri, orantılar, ölçü, eğim, harf ve kelime aralıkları, başlama ve bitirme çizgileri, basınç, kalem hareketleri ve yazı kalitesi, yazının kağıt üzerindeki düzenlenişi, yani çıkıntılar, boşluklar, istif, eklemeler, sıralama ve heceleme, noktalama, üslup ve gramer gibi yazının bütün unsurları dikkate alınmalıdır. Burada harflerde yapılan süsleme çizgileri de tanısal değerleri artıran unsurlardır.
Örgülenme şekilleri çok farklılıklar içerebildiğinden birkaç harf bile tanı konmasını sağlayabilir. Ölçeklendirmenin ancak; harflerin yukarı ve aşağı uzantıları, harfler ve kelimeler arası mesafelerin ölçülmesi, eğim ölçümü gibi hususlarda tanıda oldukça değeri bulunmaktadır. Ayrıca, etik değerlere uyarak tarafsız şekilde, dürüstlük ve doğruluk ilkelerine uygun, bilimsel kabul gören değerler kullanılarak imza incelemesi yapılması, doğal olan ve olmayan varyasyonların tespiti, karşılaştırma belgelerinin tarihsel sıraya konularak varyasyonların takip edilmesi, incelemeye atfedilen kişilerden başlanması, imzaların tetabuk edip etmemesi, gerçek imza içeren belgelerin diğer yönlerden sahtelik içerip içermemesi, kaçış emarelerinin bulunup bulunmaması, imzaların ters yan konumda atılmış olup olmaması, yazı unsurlarının değerlendirilmesi, imzaların paraf imza olup olmamaları dikkat edilmelidir.
Harflerin yüksekliği, genişliği, açıları ve diğer parametreler ölçülmelidir. Ancak en önemlisi bir harfin kendisi veya benzeri ile karşılaştırılmasıdır. “a” harfi “a” harfleri ile, “b” harfi “b” harfleri ile karşılaştırılmalıdır. “a” harfi “A” ile veya “e” harfi “E” ile karşılaştırılamaz.
Harfler birebir karşılaştırıldıktan sonra diğer unsurlar gözden geçirilmelidir. Boyut, eğim, noktalama işaretleri, harfler ve kelimeler arası mesafe, harfler arası bağlantılar, yapılan şekil ve çizgiler, sayfa kenarlarında bırakılan boşluklar, kalem basısı (fulaj), örgüler, ilişkiler, eğim, kalem kaldırmalar, mürekkep kalıntıları, kalem duraksamaları, köşelenmeler ve diğer tün tanı unsurları değerlendirilmelidir.
Sürekli olarak karşılaştırma amaçlı alınan örneklerde harflerin farklı şekillerde yapılma gayreti, zayıf kalitede çizgiler, durağanlık, farklı kalem çentik veya kalıntıları, tamamlama arazları, farklı kalem bası izlerinin doldurulması sahtelik unsurları olarak değerlendirilmelidir. Esas incelemeye geçmeden önce karşılaştırma belgelerinin tümü gözden geçirilmeli ve benzerlikler ve farklılıkları saptanmalıdır.
İmza incelemede belirlenecek olan iki temel husus vardır: Karakteristikler ve varyasyonlar. Karakteristikler; harflerin şekilleri,harf kombinasyonları, temel hareketler, çizgi kalitesi, bası özellikleri, eğim, gölgeleme oranları, kişisel hareketler, kenar çizgisi, sık kullanılan kelimeler, özel işaretler, özel semboller ve çizgiler, hız v.s.,varyasyonlar; harflerin yapılanma metodları, kalem hareketlerinin belirlenmesi, mürekkep çizgileri ve içindeki boşluklar, harflerin kendi içindeki orantıları, kelimeler içindeki farklı harflerin orantıları, rakamlar, bağlantılı yazı, kişisel farklılıklar, kelimelerin varyasyonları, karışık el yazısı, imza, kağıdın kullanımı, mizanpaj, yazarın kendi içindeki varyasyonları, aynı yazar tarafından kullanılan farklı form harfler, heceleme ve imla hataları.
Her harfin yapılanması, örgülenme şekilleri dikkatle saptanmalıdır. Zira ilk bakışta harfin şekli, bombeliği, yüksekliği, genişliği, orantısı, eğimi, diğer harflere olan bağlantısı gibi özellikler benzetilebilir ancak harfin başlangıç noktası, hareket yönü, kalem kaldırma sayısı, akışkanlığı gibi husus dikkatle değerlendirilmelidir.
DAHA DETAYLI BİLGİ ALMAK İÇİN BİZİ ARAYABİLİRSİNİZ.
